Çok değerli halk ozanımızın bibliyografyası hakkında Sayın Murat Özden onu bize tanıttı ve özelliklerini sıraladı. Kendisine müteşekkiriz. Ben Efaşıj Emin’in açmak istediği çığırı ve dilimize yapmak istediği katkılara değineceğim. Biliyoruz ki  okuma yazması olmayan toplumlar acıklı bir olay vukuunda, unutulmaması için bir ağıt düzenleyerek ve sık sık söyleyerek unutturtmamaya çalışırlar. Sevgiye ve aşka müteallik şarkılar da yakılır fakat biraz utangaçlık hissi ile açıktan açığa söylenmez, yalnız kalındığı zamanlarda söylenir ve başkalarına da aktarılır.

Fakat, yazmayan ve okumayan toplumlarda zamanla bu ağıt ve şarkılar kaybolmaya mahkum olup, Çerkes ağıt ve şarkılarının da hemen hemen hepsi kaybolmuştur. Halbuki ağıt ve şarkı yazmak dili çok iyi bilenlerin bir işidir ve tabiri caiz ise bir dilin en iyi, en anlamlı bir ifadesidir. Kısacası dilin kaymağıdır.

Türkiye’de çeşitli ve dağınık yörelerde yaşayan Çerkes’lerin ağıt ve şarkılarını derleyecek bir halk ozanımız maalesef çıkmamıştır. 1977 yılında yöresel olarak bu çığırı açan değerli halk ozanımız, tanıtmaya çalıştığımız Efaşıj Emin’dir. Ne gariptir ki, onun yaptığı derleme içinde bulunan ağıt ve şarkılar beğenilerek değişik yorumlarla söylenmekte fakat derleyenin ismi anılmamaktadır.

Halk türkü ve şarkılarının derlenmesine Almanya’da 1490’lı yıllarda başlanmış ve bitirilmiştir. Türkiye ‘de ise devlet desteği ile 1937 yılında Muzaffer Sözen tarafından başlanmış ve 1961 yılına kadar 10.000 kadar şarkı, türkü repertuarı derlenerek notaya dökülmüş ve halen Yurttan Sesler olarak çalınıp söylenmektedir. Ancak bu 10.000 şarkı ve türkünün önemli bir kısmı değişik yörelerden Kürtçe ve Ermeniceden tercüme edilerek oluşturulmuştur. (En bariz örneği Sarı Gelin türküsüdür)

Değerli halk ozanımız Efaşıj Emin’in açtığı çığır , Sayın Murat Özden ve tarafımdan 40 yıl sonra hatırlanmış ve çok kimse tarafından dinlenmemekte ise de,  “Kenexajığa Woredıxer” “Dirilen şarkılar” ismi ile 16 parçadan oluşan bir derleme yapılmıştır. İkincisinin çalışmaları yapılmakta olup, 6 ay içinde yayına hazırlamayı ümit etmekteyiz.

Bir çok yeniliğe imza atan Maltepe Çerkes Derneği 24 Aralık 2016 tarihinde unutulan halk ozanımız Efaşıj Emin’i layık olduğu şekilde tanıtmak, yeni şarkılarını dinlemek , çalışmalarına devam etmesini teşvik etmek ve bilhassa hakkettiği şekilde onurlandırmak için bir gece tertiplemiştir. Tertiplenen gecenin programı Sayın Murat Özden’in Özgür Çerkes Web sitesinde yayınlanan yazısında belirtilmiştir.

Geceye gelerek, değerli ozanımızı onurlandıracak olan herkese şimdiden teşekkür eder, her kim ne kadar yöresinde unutulmaya yüz tutmuş ağıt ve şarkıları, Maltepe Çerkes Derneği’ne ulaştırırsa, derleyen kimsenin de ismi ile birlikte kaybolmamak üzere kayda alınacağını bilgilerinize sunar, minnettar kalacağımızı arz ederim.