Türkiye’de faaliyet gösteren değişik kurum ve kuruluşlar Büyük Çerkes Sürgünü’nün 150. Yılını değişik aktivitelerle andılar.

* Eskişehir Çerkesleri Yürüdü

Eskişehir Kuzey Kafkas Kültür ve Dayanışma Derneği tarafından gerçekleştirilen yürüyüşe çok sayıda dernek üyesi katıldı.

Adalar Mevkii'nde toplanan grup, sloganlar atarak Odunpazarı Kurşunlu Külliyesi'ne kadar yürüdü.

Daha sonra grup, burada dernek tarafından tertiplenen "150. Yılında Çerkes Sürgünü" adlı sempozyuma katıldı. Sempozyumda sürgünden bugüne kadar yaşanan olaylar anlatıldı.

Eskişehir Kuzey Kafkas Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Ufuk Çevik, 1864 Çerkez Soykırım ve Sürgünü'nün 150'nci yılını andıklarını belirterek, "Derneğimiz bir hafta süreyle etkinlik planladı. Bugün düzenlemiş olduğumuz yürüyüş bu etkinliğin bir parçasıydı. 24 Mayıs günü sürgün ve soykırımda hayatını kaybetmiş olan hemşehrilerimiz için mevlit okutacağız. Ayrıca külliye içerisindeki resim sergisi, 26 Mayıs'a kadar açık kalacak" ifadelerini kullandı.

* Mersin Çerkesleri Sürgün Acısını Unutmadı

Mersin’de yaşayan Çerkesler, Çerkeslerin ana vatanlarından sürgün edilişinin 150. yılını denize siyah çelenk bırakarak andılar.

Mersin Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği organizesinde Adnan Menderes Bulvarı Barış Meydanı’nda bir araya gelen dernek üyeleri ve kentte yaşayan Çerkes asıllı vatandaşlar, anma etkinliği gerçekleştirdi. Çerkezler, etkinlikte sürgün yolunda hayatını kaybeden atalarının ruhuna Kuran-ı Kerim okudular.
Mersin Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı İbrahim Burcu Çerkeslerin tarihin en eski dönemlerinden beri eşsiz bir kültür örneği sergileyerek yaşadığı Kafkasya’dan Çarlık Rusya’sı tarafından sürgün edildiğini belirtti. Bu dönemde yaşanan ölümlerin, tarihin gördüğü en büyük trajediyi belgelediğini ifade eden Burcu, Rusya Federasyonu ve diğer devletlerin Çerkes soykırımını tanımasını beklediklerini söyledi.
Çerkez gençlerin mini bir tiyatro gösterisi sunduğu etkinlikte, gelenekselleşen sürgün andı da katılımcılar tarafından hep bir ağızdan okundu. Etkinlik, denize siyah çelenk ve kırmızı karanfil bırakılmasının ardından havaya dilek fenerlerinin uçurulması ile sona erdi.

* KAFFED  Ankara Kocatepe’de Mevlid Okuttu

Ankara Kocatepe Camii’nde 21 Mayıs 2014 tarihinde öğlen namazını müteakip düzenlenen Mevlid-i Şerif programıyla geçmişte kaybedilen soydaşlarımızı dualarla andı.

Camiye gelen cemaate mevlid şekeri, meyve suyu, stiker ve 150.yıl bilgilendirme broşürü dağıtımı yapıldı.

 * Ankara Çerkes Derneği Rusya Federasyonu Büyükelçiliği Önündeydi

Ankara Çerkes Derneği, 21 Mayıs Çarşamba günü Çerkes Sürgün ve Soykırımının 150. yılı dolayısıyla Rusya Büyükelçiliği önünde basın açıklaması yaptı. Ankara Çerkes Derneği’ne Şimali Kafkas Derneği, Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği, İnsan Hakları Derneği ve Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi de destek verdi.

Yapılan açıklamada,”Çerkes Soykırımının üzerinden tam 150 yıl geçti. Fakat biz Çerkesler için hiçbir şey değişmedi. 19’ncu yüzyılda Çerkesya’daki nüfusları milyonlarla ifade edilen Çerkeslerin sayısı 150 yıl sonra kendi topraklarında azınlık olmalarına neden olacak kadar azdır. Kendi topraklarında azınlık olan ve dilleri, kültürleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Çerkeslerin anavatanlarına dönüşlerinin önünde pek çok engel bulunmaktadır. Vatandaşlık koşulları gittikçe zorlaştırılmakta, Suriye’de devam etmekte olan kirli savaşta mağdur olan Çerkeslerden dahi vize talep edilmekte, sudan sebeplerle verilen yargı kararlarıyla sınır dışı edilmektedir.

Rusya bütün Kafkasya’da kendi baskı politikasını haklı gösterebilmek adına bölgeyi siyasi ve ekonomik olarak istikrarsızlaştırmakta, her türlü etnik ve demokratik talepleri şiddet kullanarak bastırmaktadır. Kırım’ın ilhakı Rusya’nın bölgedeki yayılmacı politikasının son örneğini açıkça göstermektedir.

Rusya’nın bütün çabalarına rağmen soykırımı ve sürgünü unutmayacağız, unutturmayacağız!

Bu yüzden diyoruz ki: “Rusya Federasyonu Çerkes Soykırımını kayıtsız şartsız kabul etmeli, Çerkesler için adaleti sağlayacak her türlü adımı atmalı, artık kendi kara tarihiyle yüzleşmelidir."

* Tokat Derneği Basın Açıklaması Yaptı

Çerkes sürgününün 150. yıldönümü dolayısıyla Tokat Çerkes Derneği üyeleri Valilik binası önünde stant açarak basın açıklamasında bulundu. Grup adına basın açıklamasını Tokat Çerkes Derneği Başkanı Handan Yeşilyurt okudu.

Açıklamanın başlangıcında, yapılan sürgünden ve yaşadıkları zorluklardan bahseden Yeşilyurt; “Çerkes halkı 1864 yılında Rusya’nın zulmü ile Osmanlı topraklarına ve dünyanın birçok ülkesine sürgün edilmiştir. Acımız ve kaybımız çok büyük. Karadeniz kıyısında yaşayan Çerkesler yıllarca balık yememişlerdir. Sebebi ise Karadeniz’de yitirdikleri yakınlarının acısıdır. Sürgün esnasında kadınların birçoğu tuvaletlerini yapmaya utandıklarından idrar yolu enfeksiyonu nedeni ile vefat etmişlerdir. Tarihi M.Ö 3500 yıllarına dayanan Çerkes halkı binlerce yıl yaşadığı topraklardan yüzlerce yıl süren savaşlar sonucu sürgün edilmişlerdir. Bizim tek amacımız, var olmak, dilimizi ve kültürümüzü kaybetmemek” ifadelerini kullandı.

* Hamamözü Derneği’nden Mevlid

Haamözü Kafkas Derneği Büyük Çerkes Sürgününün 150. Yılı münasebetiyle sürgünde hayatını kaybedenler anısına Arkutbey Camii’nde mevlit okuttu.

* Kayseri’de Çerkesler Meşalelerle Yürüdü

Kayseri'de faaliyet gösteren Çerkes dernekleri tarafından 21 Mayıs 1864 yılındaki sürgün ve soykırımın 150. yılı sebebiyle meşalelerle yürüdü.

Mustafa Kemal Paşa Bulvarı'nda toplanan Çerkesler, ellerinde pankartlar ve meşalelerle soykırımın 150. yılında Kadir Has Kongre Merkezi'ne kadar yürüdü. Yürüyüş öncesinde 21 Mayıs 1864 Büyük Çerkes Sürgün ve Soykırımı Anma Komitesi tarafından basın açıklaması yapıldı.

Yapılan açıklamada, "Bugün 21 Mayıs 2014 yani dünyanın bugüne kadar görmüş olduğu en büyük soykırım ve sürgünün 150. yılı. Annesiz bırakılmış çocukların ağıtlarının gökyüzünü çınlattığı gün. 150 yıl boyunca Karadeniz'den çıkan balıkları dahi yememiş olan bir halkın varoluş için direndiği günün sembolüdür 21 Mayıs. Soykırımın, sürgün ve asimilasyonun mevcut varoluş sorununun temeli olduğu konusunda günümüzde tüm Çerkesler arasında bir fikir birliği mevcuttur. Çerkesler asimilasyona karşı kültürel haklarını ve kaybolmak üzere olan ana dillerini sürgüne karşı ana yurda dönüş hakkını, soykırıma karşı soykırımın tanınmasını ve tarihsel haksızlıkların telafi edilmesini istiyor" ifadesinde bulunuldu.

* AGD’den 159’nci Yıl Açıklaması

Anadolu Gençlik Derneği (AGD) Kayseri Şube Başkanı Avukat Vacit Kip, ''Tüm baskılara, dağılmışlığa, acılara karşın Çerkesler varlıklarını ve kimliklerini koruyor, yaşatıyorlar'' dedi.
AGD Kayseri Şube Başkanı Kip, Çerkes soykırımı ve sürgününün 150'nci yılı nedeniyle yaptığı açıklamada, ''21 Mayıs... Çerkeslerin 1864'de uğradığı soykırım ve sürgününün yıl dönümü. Tarihin en eski dönemlerinden beri yaşadıkları anayurtları Kafkasya’da eşsiz bir dil ve kültür geliştiren Çerkesler yüzyıllarca süren onurlu bir direnişe rağmen, büyük devletlerin ve Çarlık Rusyası’nın kolonyalist politikaları ve stratejik hedefleri doğrultusunda soykırıma uğradı ve Anayurtlarından koparıldı.
Tüm baskılara, dağılmışlığa, acılara karşın Çerkesler varlıklarını ve kimliklerini koruyor, yaşatıyorlar. Bu nedenle 21 Mayıs’lar, Çerkes halkının yaşama direncinin ifadesidir. Direniştir, başkaldırıdır, diriliştir. Tüm zalimlere inat, Çerkesya'nın yeniden var olma mücadelesidir'' ifadelerini kullandı.
Kip açıklamasında şunları kaydetti:
''Sizler topraklarınızı size dar edenlere taviz vermediniz. İnancınızı ve geçmişinizi inkar etmeyi zillet saydınız. Tıpkı Mekke'de yaşama şansı verilmeyen Muhacirlerin, Medine'deki kardeşlerine Hicret ettiği gibi, Anadolu'daki Ensar olmaya hazır yüreklere misafir oldunuz. Binlerceniz yollarda katledildi, yok edildi. Uğradığınız zulme dağlar taşlar ağladı. Cesetleriniz yıllarca kurda kuşa yem oldu. Ama kendiniz olmaktan asla vazgeçmediniz. Anadolu'ya sadece bedenleriniz gelmedi. Birlikte edeb, nezaket, insanlık, sevgi ve kardeş olabilmenin tohumlarını da getirdiniz. Et ve tırnak gibi oldunuz bu toprakların insanları ile. Hüzünleri hüznünüz, sevinçleri mutluluğunuz oldu. Acıyla geçen uzun yıllar, ağıtlar, gözyaşları. 150. yılda yapılanları unutursanız, yolda kaybettiğiniz ecdadınızın ruhları incinir bunu biliyorsunuz. Unutmayın ve yeni nesillere ödenen bedelleri anlatın ve aktarın lütfen. Bu topraklardaki kardeşliğin, nasıl bir değer ve anlam taşıdığını hissettirin. Acınız acımızdır.
Bu inanç ve kararlılıkla Çerkes Soykırımı ve Sürgününü, soykırımda ve sürgün yollarında kaybettiklerimizi rahmet ile anıyoruz. Soykırım ve sürgünün acısını yüreğinde hisseden tüm Çerkesleri ve Çerkes dostlarını bu anlamlı günde daha çok beraber olmaya çağırıyoruz.''

* Bursa Çerkes Kadınları, Büyük Sürgünün 150’nci Yıl Dönümünde Farklı Bir Etkinliğe İmza Attı.

Bursa Kafkas Kadınları Eğitim ve Dayanışma Derneği, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi işbirliği ile yaşadıkları acıları anlatmak yerine bir başka kanayan yara kadına yönelik şiddete dikkat çekti. ‘Kadının Kanı Şiddetle Değil Şefkatle Aksın’ projesini hazırlayan Kafkas Kadınları Eğitim ve Dayanışma Derneği, ilk olarak kan bağışı kampanyası başlattı.

UÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Kan Merkezi’nde 3 gün boyunca toplanacak kanların hastanede tedavi olan hastalara verileceğini belirtildi.

 *Göksun Çerkes Kültür Derneği’nde Anma

Göksun Çerkes Kültür Derneği tarafından ''Çerkes Sürgün ve Soykırımının 150.Yılı Anma Etkinlikleri'' kapsamında bir dizi program organize edildi.

Dernek yönetimince organize edilen program Göksun Yantepe Köyü’nde yer alan Çerkes Festival Alanında gerçekleştirildi.

   Anma Programı ikindi namazını müteakip Mevlid-i Şerif okunarak başladı.

Göksun Çerkes Kültür Derneği Başkanı Bedri Tokuç’un açılış konuşmasından sonra Göksun Çerkes Kültür Derneği Genel Başkan Yardımcısı Dr. Kamil Demirci günün anlam ve önemini belirten basın açıklamasını okudu.

Programın devamında Çerkes kıyafetleri giymiş gençlerimiz Sürgün ve soykırımı anlatan şiir dinletisi sundu, Nadir Yamaç andımızı okudu.

 Programın devamında üzeri gül ve karanfillerle süslenmiş 1864 yazılı Çelenk Denize gönderilmek üzere akarsuya bırakıldı.

* Yalova Çerkes Birliği Mevlid Okuttu

Yalova Çerkes Birliği tarafından Büyük Çerkes Sürgünü’nün 150. yıldönümü nedeniyle bir anma programı düzenlendi.
Yalova Çerkes Birliği tarafından düzenlenen etkinlik Uğur Mumcu Kültür Merkezi önünde gerçekleşti.
Burada grup adına Çağatay Açıkel, Kafkas Dernekleri Federasyonu’nun Çerkes Soykırımı ve Sürgünü'nün 150. Yıldönümü nedeniyle hazırlamış olduğu 150.Yıl Bildirgesi’ni okudu.

Anma programı daha sonra Yalova Merkez Camisi’nde soykırımda ölen Çerkesler ve Soma’daki maden kazasında hayatını kaybedenler için mevlit-i şerif okunmasıyla devam etti. 

* Kahramanmaraş Kafkas Kültür Derneği’nden 21 Mayıs Açıklaması

Kahramanmaraş Kafkas Kültür Derneği tarafından Çerkes sürgününün 150. yıldönümü dolayısıyla anma etkinliği düzenlendi.

Kahramanmaraş Kafkas Kültür Derneği tarafından Çerkeslerin Kafkaslar’dan sürgün edilmelerinin 150’nci yıldönümü nedeniyle Kıbrıs Meydanı’nda basın açıklaması yapıldı. Kentteki bazı sivil toplum kuruluşlarının da destek verdiği grup adına basın açıklamasını Kahramanmaraş Kafkas Kültür Derneği Başkanı Lisan Alkış okudu.

Dernek Başkanı Lisan Alkış yaptığı açıklamada şunları konuştu: “Biz Çerkesler insanlığa karşı işlenen suçların kurbanları için adalet istiyoruz. Artık tarihle barışmak istiyoruz, toplumumuzun hafızasındaki travmanın umuda dönüşmesini istiyoruz. Ve son olarak büyük Çerkes soykırımı ve sürgününün de hayatını kaybeden, tarifsiz acılara mahkum edilen atalarımızı rahmetle anıyor onların maruz kaldıkları katliamları, kendilerine reva görülen eziyet ve zulümleri asla unutmayacağımızı ve gelecek nesillerin tarih şuuruyla yetiştirilmesi için ne gerekiyorsa yapacağımızı huzurlarınızda tekrar yineliyoruz.”

Basın açıklamasının ardından grup, yürüyerek Kafkas Kültür Derneği’ne geçti. Burada Çerkesler tarafından Türkçe ve Çerkesçe şiirler seslendirildi ve sürgünü anlatan tiyatro oyunu sahnelendi.

Dernek binasında gerçekleştirilen programın sonunda Kuran okundu ve pilav ikram edildi.

* Gönen'de, Hacı Grandük Berzeg Kabri Başında Anıldı

21 Mayıs Çerkes Sürgünü ve Soykırımını Anma Programı çerçevesinde Gönen ile Bandırmalı bir grup hemşehri, 21 Mayıs 2014 Çarşamba Günü Saat: 19.00'da Çerkes kahramanı merhum Hacı Grandük BERZEG'in Manyas Tepecik Köyü'ndeki Mezarını ziyaret etti. Kabir başında Kur'anı Kerim tilavet edilip, dua edildikten sonra Gönen Dernek Başkanı Gürol Demir, Berzeg paşanın sürgün öncesindeki Kuzey Kafkasya Mücadelesi ile Sürgün sonrasında Osmanlı Topraklarında Ruslarla yapılan Plevne savaşında gösterdiği kahramanlıkları özet olarak anlattı. Ziyaret Sonrasında Tepecik Köyü Muhtarı tarafından Konuklara haluj ve çay ikram edildi.

* Samsunlu Çerkeslerden soykırım protestosu

Yorumlar