Çerkes Halkı uğramış olduğu soykırımın ardından girdiği travmadan çıkamamıştır.Ameliyat için verilen narkozun etkisi hala devam etmektedir. Bu narkozlu hal Çerkes toplumunun bütün kesimleri için geçerlidir. Okumuşu, cahili, profesörü, dernek yöneticisi, aktivisti narkozdan çıkamamış bir hasta gibidir. Hareket kabiliyeti olmayan, tepki veremeyen ve kendi toplumu adına konuşamayan bir durumdadır.

40 yılı geçen bir süredir Çerkes davasının içinde olan biri olarak ben de narkozlu durumdaydım. Benim, narkozdan çıkıp harekete geçmemiz gerekir demeye başlamam 2009 yılına tekabül etmektedir. Çünkü Türkiye, oluşan iç ve dış baskılar sonucu demokratik açılım sürecini başlatmıştı. Devlet Kürtlerle, Alevilerle, Romanlarla çalıştaylar yapıyor, kimlikleri tanınıyordu.

Sıranın ne zaman Çerkeslere geleceğini sabırla beklemeye başladık. Ancak ne devletten, ne de kurumlarımızdan bir ses çıkmıyordu. Bunun üzerine ÇHİ'yi oluşturarak harekete geçtik.

Anadil eğitimi, Çerkesce radyo, televizyon, Çerkeslere pozitif ayrımcılık, eşit haklar ve eşit yurttaşlık gibi taleplerle ortaya çıkan ÇHİ'nin Çerkes Kurumları tarafından desteklenmesi gerekirdi değil mi?

Ne gezer.

Çerkesler için talep dile getirmek için yola ve meydana biz çıkan insanlara en acımazsız saldırılar Çerkes kurumlarından geldi. ÇHİ'ye her türlü karalamayı, engellemeyi yapanlara gerekli cevaplar verildikçe, bu seferde “kurumlara hakaret ediliyor” diye feryat koparıldı. Ama bilinsin ki, bu hataları yapan kurumlar Çerkes halkından özür dileyinceye kadar eleştirilerimiz devam edecektir.

Çerkes kurumları, Çerkeslerin taleplerini dile getirmek için meydanlarına çıkanlara neden karşı çıkar?

İşte biz de bunu meydanlara çıkınca anladık.

Bizler de mevcut kurumların içinde iken yapılan sinsi manuplasyonları fark edemiyorduk. Sistem dışına atıldığımızda tüm saldırıların ayak izlerinin Rusya'ya çıktığını çok net olarak gördük.

Bize soykırım uygulayıp Anavatanımızdan süren Rusya, sosyalist dönemde verilmiş haklarımızı bir bir budarken, Çerkeslerin sürüldükleri ülkelerde güçlü bir diyaspora olmalarını istemiyordu. Çünkü Çerkesler uyanıp, güçlü bir diaspora yaratıp, anavatanlarını geri isteyebilirlerdi.

Çerkeslerin güçlü bir diaspora yaratmasını engelleyebilmenin yolu ise işbirlikçiler bulunması idi. Çerkeslerin ve kurumlarının başındaki en büyük sorun şimdilik budur.

***

Sahi, bu diaspora ne demek? Diaspora deyince ne anlamamız lazım?

"Herhangi bir ulusun veya inanç mensuplarının anayurtları dışında azınlık olarak yaşadıkları yerler" olarak tanımlanabilir. "Herhangi bir ulusun yurdundan ayrılmış kolu," kopuntu" da denilebilir. Diaspora kelimesi hem dağılma ve dağıtılma eylemini, hem de dağılmış ve dağıtılmış olarak yaşayan toplulukları ifade eder.

Diaspora, aslında, Yahudilerin memleketlerinden sürüldükten sonra farklı diyarlarda yaşamalarından dolayı Yahudi toplumu geneli hakkında kullanılmış bir tabirdir.

Anavatanlarından sürülmüş veya ekonomik nedenlerle vatanlarını terk etmiş bir çok toplum kendini diaspora olarak adlandırmaktadır.

Yahudi, Ermeni, Türk, Çerkes, Filistin, Kürt, Tamil, Hint diasporaları gibi bir çok diaspora bulunmaktadır.

Diasporalar anavatana özlem duyan, anavatanı için çalışan, anavatanı için savaşan, anavatanı için politikalar geliştiren, anavatanı için kamuoyu yaratan topluluklardır. Genelde dağıtılmış, işgal altında olan anavatanları yönetimleri altında tutan devletler diasporalardan rahatsız olur. Ve diasporalarla da bir mücadele halinde olur işgalciler.

İsrail devletini kuran Yahudilerin diaspora bilincidir. Türkiye devletini diz çökme noktasına getirmiş olan Ermenilerin diaspora bilincidir. Filistin devletini bağımsızlığa taşıyan Filistinlilerin diasporada gösterdikleri dayanışma ve diaspora bilincidir.

Diaspora bilincinin gelişmesi ise yaşanılan ülkelerin demokratik iklimi ile doğru orantılıdır. Ermeni ve Yahudi diasporlarının çok etkin olmalarının nedeni Avrupa ve Amerika'da çok sayıda örgütlü yapılarının olmasıdır.

Çerkes diasporası neden gelişkin, ses getiren ve bilinçli bir diaspora değildir?

Osmanlı devletinin yıkılması ile oluşan devletlerin Türk ve Arap ırkçısı devletler olarak ortaya çıkmış olmalarıdır. Türk ve Arap ırkçısı devletlerin kendilerinden olmayanları aşağılama ve yok etme politikaları Çerkesleri sindirmiş ve ses veremez hale getirmiştir.

Çerkes Diasporasının en büyük nüfusunu oluşturan Türkiye'de durum vahamet derecesindedir. Rusya'da fiili soykırıma uğrayan Çerkesler, Türkiye'de kültürel soykırıma uğrayıp yok olma noktasına gelmişlerdir. Yaşanan kimlik inkarı, kendini Türk olarak tanımlama gereği, dile getirilen en küçük taleplere bile Çerkesler tarafından saldırılması yaratılan korku ikliminden kaynaklanmaktadır.

Türkiye, Çerkesleri fiilen bitmiş olarak kabul etmekte ve hiçbir konuda muhatap almamaktadır. Rusya ise işlemiş olduğu soykırım suçunu gizleme ve Karadeniz'i kaybetme ihtimaline karşı sürekli teyakkuz halinde Çerkes diasporasını izlemekte ve müdahil olmaktadır. Bu koşullar altında yaşamış bir halkın bağımsız bir düşünce ve politika üretebilmesi çok zordu.

Türkiye Çerkes diasporasının bağımsız düşünceler üretebilmesi Türkiye'nin 2000'li yıllarda AB sürecine önem vermesi ile olmuştur. Ama Çerkes diasporasının asıl çıkışı 2009'daki demokratik açılım süreci ile birlikte olmuştur.

Demokratik Çerkes Platformu, Kafkasya forumu, DİÇEG, Çerkesya Yurtseverleri, ÇHİ, ÇDP ve ADDER hep bu yılların çıkışlarıdır.

Ancak bu çıkışlardan Demokratik Çerkes Platformu, Kafkasya Forumu, DİÇEG fiili olarak bitirilip Rusya yanlısı cephanenin emrine girmişlerdir.

ÇHİ, ÇDP ve ADDER Rusya’nın ve Rusya yanlılarının karşısında kahramanca direnmekte, Çerkeslerin bağımsız siyasetini inşa etmektedir.

Bağımsızlığa giden yolda bayrağı yükseltmekte, Çerkes Halkının gönlünde umut ışıkları saçmaktadır.

***

Burada ADDER için özel bir paragraf açma gereğini hissediyorum.

ADDER'in başkanı Sn. Ali İhsan Tarı tek başına yaptığı Adigece sesli sözlükte 18 bin 500 kelimeyi Adigece, Türkçe, Arapça ve İngilizce seslendirerek bir halka yapılabilecek en büyük hizmeti yapmıştır. Kimseden bir kuruş katkı almadan, hiç kimseden bir kuruş beklemeden…

Alt alta yüzseksen kelimenin Adigecesi, Türkçesi, İngilizcesi ve Arapçasını yazıp söyleyemeyecek olanlar, böyle fedakar bir insanı karalamaya utanmamaktadırlar maalesef.

Diasporada bağımsız tavır geliştiren insanların ve yapıların doğduğu bir iklimde ortaya çıkmış olan ADDER de Rusya yanlılarının itibarsızlaştırılma operasyonlarından payına düşeni almıştır.

Sanal dershaneleri, Adığece sesli sözlüğü, radyo yayını, geliştirdiği Latin alfabesi, bastırdığı kitaplar, yaptığı toplantılarla tüm Çerkes toplumu tarafından ilgiyle izleniyordu ADDER.

Ancak en büyük olduğunu iddia eden Kaffed, ADDER'İ karalama, görmezden gelme ve engelleme operasyonlarını yürütüyordu.

ADDER'in MEB'e yaptığı başvurudan sonra MEB'in Latin esaslı alfabe ile Çerkesce eğitim yapabileceğini kabul etmesi sonrası gelişen olaylar ise tamamen bir komedi idi.

Yok olma noktasına gelmiş bir dilin alfabesi latin olsa ne olur, Kiril olsa ne olur. Hakikaten KAFFED'in anadil eğitimi gibi bir sorunu olsaydı, ÇHİ meydanlara çıkıp talepler dile getirilirken, karşı çıkıp engellemeye çalışmak yerine destek olurdu. Kaffed'in şimdi ortaya çıkıp maval okumasının hiçbir samimiyeti yoktur.

Gören de milyonlarca çocuk kril ile eğitim yapıyor da, ADDER onu engellemiş sanacak. Açılmış seçmeli ders sınıflarında maalesef tahmini olarak elli ila yüz kişi arasında öğrenci eğitim görmektedir.

Bölgesinde tek bir sınıf açtıramamış dernekler MEB önüne gidip açıklama yapmaya nasıl utanmıyorlar çok merak ediyorum.

Buradan ADDER'cilere de bir cümle sözüm olacak.

Latin alfabesi Rusya’nın ve Rusya yanlılarının istemediği bir sistemdir. Siz böyle bir proje ortaya koyarak bağımsız bir tavır geliştirdiniz. Bu tavrınız siyasi bir tavırdır. Ama siz bunun farkında değilsiniz. Onun için herkese mavi boncuk dağıtmayı bırakıp bağımsız Çerkes siyasi hareketi ÇHİ-ÇDP çizgisinin yanında daha net bir duruş gösterin.

ADIĞE MAK'E DAİR

Geçen yazımızdaki Adığe Mak ile ilgili yazdığımız haber yorumda bazı istihbarat eksikliğimiz oldu. Olan bu hatadan dolayı değerli izleyicilerimizden özür dilerim. Ancak devlet eliyle çıkarılan Adiğe Mak gibi bir gazetenin, Adığece internet sayfalarının yirmi gün süreyle yayınlanmamasının "haberleri giren kız hastalandığı için…" diye izah edilmeye çalışılması zekamıza hakarettir. Gerçek şu ki bu gazetenin yayınına son verilmesi yolunda bir yoklamaydı. Verilen tepkiler sonucu internet sayfaları yeniden Adiğece yayına başladı. Ama Türkçe ve Arapça versiyonları ise sizlere ömür… Onlar tamamen durdurulmuş vaziyette.

Adiğe Mak’ı izlemeye devam edeceğiz.

ERMENİ HALKININ ACISINI PAYLAŞIYORUZ

24 Nisan 2015 Ermeni soykırımının 100. yılıdır.

Aynı coğrafyanın iki mazlum halkı elli yıl arayla soykırıma uğradı. Dileğimiz Ermenilere soykırım uygulayan Osmanlının mirasçısı Türkiye’nin ve Çerkeslere soykırım uygulayan Çarlığın mirasçısı Rusya Federasyonu’nun gerçeklerle yüzleşerek soykırımı kabul etmeleri ve taşıdıkları bu ağır yükten kurtulmalarıdır.

Bu kabuller insanlığın bir daha böyle şeylere tevessül edememesinin yolunu açacaktır.