Türkiye’nin ulusal kurtuluş savaşının her aşamasına, cumhuriyet döneminin her safhasına tanıklık eden Anadolu Ajansı kimlerin katkısı ve hangi finansmanla kuruldu?

İşte buraya bir parantez açmak gerekir.

Akil adamlar listesine hiçbir Çerkes kökenli alınmadı.

Her zamanki gibi alan “el” olmadık. Yetiştiğimiz kültür ve genlerimiz dolayısıyla hep “veren” el konumundayız.

Kibarlığımızdan, asaletimizden hep sustuk. Yaptıklarımızı, yardımlarımızı, desteklerimizi söylemedik ki ayıp olmasın diye.

Bizim yazılı olmayan ancak yaptırım gücü çok fazla olan, temeli “AYIP” üzerine kurulu “Habze” denilen anayasamız gereği bazı şeyleri görmezliğe geldik, duymazlığa geldik. Ancak birileri bilmeli ki, biz de görüyor, duyuyor, artı eksi düşünebiliyor, muhakeme ediyor, iyiyi ve kötüyü ayırabiliyor, üzülüyor ve seviniyoruz.

Biz insanız, biz halkız, biz de bu ülkenin yüzlerce yıllık vatandaşıyız.

Türkiye’nin ulusal kurtuluş savaşında biz Çerkesler hep öndeydik. İdari, askeri üst kademelerde görev aldık.

Bu ülkede ulusal kurtuluş savaşında iç isyanlar bastırılmamış olsaydı savaş kazanılamaz barış gelemezdi. Bu isyanları bastıranlar da Çerkes asıllı gönüllülerdi.

Ulusal kurtuluş savaşının istihbaratını yapan Teşkilat-ı Mahsusa da Çerkesler tarafından kuruldu.

Atatürk'ün Samsun’a gitmesi için Bandırma vapurunu tahsis eden Osmanlı İmparatorluğu’nun son Bahriye Nazırı Rauf Orbay da bir Kuzey Kafkasyalı Abhazdı.

Tarihte Türk adını taşıyan ilk Türk devleti “Batı Trakya Türk Devleti”ydi ve kuranlar da Çerkeslerdi.

Anadolu coğrafyasında ilklerde hep bizim imzamız olmuştur.

Nisan 1920'de Anadolu Ajansı’nın kurulması da Kuzey Kafkas kökenlilerin katkıları ile olmuştur.

Bu ülkede, ulusal kurtuluş savaşı döneminde SSCB'nin maddi ve manevi katkıları, Lenin'in desteği, Kuzey Kafkas halklarının katkıları ve destekleri hiç dile getirilmemiştir. Kemalist tarihçiler bu sayfaları hiç açmamış, hep yok saymışlardır.

Ankara Polatlı'da, Topçu ve Füze Okulu’nun bahçesinde sergilenen topların içinde SSCB'nden gelen topların niçin geldiğini, nasıl geldiğini, kimlerin getirdiğini kimse düşünmek istemedi.

SSCB lideri Lenin Türkiye’nin ulusal kurtuluş savaşına destek vermiş, Anadolu'ya gönderdiği heyete Abhaz yurtsever, öncü devrimci Efraim Yaşba'yı başkan tayin etmişti.

Yine Abhaz yurtsever, devrim öncüsü Nestor Lakoba savaş yıllarında Anadolu topraklarına üç defa gelmiş Kuzey Kafkas halklarının aralarında topladıkları yardımı getirmiştir.

İşte Nestor Lakoba'nın getirip, Kazım Karabekir paşaya verilen 45.000 liradan artan 8.000 lira ile kuruldu ANADOLU AJANSI.

Anadolu Ajansı’nın kuruluş fikri Adapazarı’nda, o zamanki adıyla Akhisar’da, şimdiki adıyla Pamukova’da doğdu.

İstanbul’da yayıncı olan Yunus Nadi Abalıoğlu ile aslen Çerkes (Adige) asıllı olan Halide Edip Adıvar Pamukova’da bir araya gelerek bilgi alış verişinde bulundular.

Emperyal ülkelerce işgal edilmiş İstanbul’da, ulusal kurtuluş savaşının haklılığını savunacak, doğru ve ilkeli haber yapacak, yalan ve kandırmalara dur diyecek bir yayın kuruluşun olması ve yaşaması imkansızdı.

Bu nedenle Anadolu’da Ankara’da milli bir ajans kurulması konusunda Abalıoğlu ve Adıvar mutabakata vardılar. Konuyu Ankara’ya götürüp Mustafa Kemal'e aktardılar. Mustafa Kemal'in oluru ile Ankara Ziraat Mektebi’nde Anadolu Ajansı kuruldu.

1 Mart 1925 tarihinde anonim şirkete dönüştürülerek Anadolu Ajansı’na özerk bir yapı verildi.

Anadolu Ajansı bugün beş dilde yayın yapıyor. Yakında on bir dilde daha yayın yapacak. Bu dillerin içinde Kürtçe de olacak. Kürt dili ile yayın yapması isabetli bir karardır ve geç kalınmıştır.

Anadolu Ajansı’nın yurtiçi ve yurtdışında yüzlerce büro ve temsilcilikleri var. Kafkas coğrafyasında da Bakü ve Tiflis'te de büroları bulunmakta.

Dünyada ahde vefa denilen bir duygu birikimi var. Anadolu Ajansı Kuzey Kafkas Halklarının aralarında topladığı paralardan arta kalan 8.000 lira ile kuruldu.

Kuzey Kafkas Halklarının yaşadığı coğrafya olan, Sohum, Nalçik, Maykop, Grozni, Viladikafkas, Nazran, Çerkesk, Tisinvali, Mahaçkale kentlerinin birinde bir büro veya irtibat bürosu kurulması ahde vefanın göstergesi olamaz mı?

Anadolu Ajansının, Kuzey Kafkas dillerinden bir veya birkaçı ile yayın yapması isteğimiz ve beklentimizdir.

Bu isteğimiz çok görülmemeli.

Artık birileri istese de istemese de “VEREN EL” statümüzü bırakıp biraz da “ALAN EL” statüsüne geçmeyi düşünüyoruz.