Ortadoğu'da son Baasçı rejimin hakim olduğu Suriye, tüm faşist dikta yönetimlerin yaptığını yaparak yıllarca halkına zulmetmiş, işkenceyi meşrulaştırmış, ülkeyi yarı açık cezaevi haline getirmiş, kendi vatandaşlarını katletmekten çekinmemiştir.

İktidarının sona yaklaştığını gören Baasçı Esad rejimi şimdi zulmünü iyice alenileştirmiş, tüm dünyanın gözü önünde halkını açıktan katletmeye başlamıştır. Bu katliamlar, her geçen gün dozu arttırılarak sürdürülmektedir.

Türkiye'de yaşayan Çerkes Diasporası “başkalarının acısını görmek ve anlamak” konusunda genel olarak duyarsız olduğu için, Suriye'de yaşananları başlangıçta hiç de önemsemedi. Ta ki ucu Suriye'deki Çerkesler'e dokunana kadar. Bu noktadan sonra, neler yapılması gerektiği tartışılmaya başlandı. Ama ortada yoğun bir bilgi kirliliği olduğu da gerçek.

Öncelikle bazı sorulara net cevaplar alınması gerekiyor.

Bu soruları şöyle sıralayabiliriz :

1- Suriye Çerkesleri kesin olarak anavatana dönmek istiyorlar mı? İstiyorlarsa sayıları ne kadardır?

2- Anavatana dönmek istediklerini ortaya koyan somut bir belge var mıdır? Resmi bir müracaat söz konusu mudur?

3- Diasporadan Anavatana dönmek isteyenlere bile pasaport ve vatandaşlık verme yetkisine sahip olmayan cumhuriyetlerimiz, Suriyeli Çerkesler'i kabul etme konusunda Rusya'nın onayını almışlar mıdır?

4- Anavatana dönüş sağlanabilirse, anavatanda yaşamlarını sürdürebilecekleri ekonomik alt yapı oluşturulabilecek midir?

5- Suriye rejimi Anavatana dönmek isteyen Çerkesler'e onay vermekte midir?

6- Suriyeli Çerkesler'in talebi anavatana dönüş değil de bu sıkıntılı süreç sona erene kadar ülke dışına çıkmak mıdır ? 

Bu soruların kesinleşmiş doğru cevapları, yapılması gerekenleri ve uygulanması gereken yöntemleri ortaya çıkaracaktır.

Şu ana kadar söylenenler -mış,-miş,-muş ,-müş'ten öteye  geçmiyor.
Eğer talep varsa ve talep anavatana dönüşse; muhatap Rusya'dır ve anavatanda ki cumhuriyetlerimiz, süratle Rusya yönetimine baskı uygulamalı ve anavatana kabulleri için ekonomik altyapı da oluşturulmak kaydıyla resmi karar alınmasını sağlamalıdırlar.

Yine Suriye üzerinde en etkili devlet Rusya olduğundan, anavatandaki cumhuriyetlerimiz Federal Merkeze baskı uygulayarak, Rusya'nın Suriye yönetimini, Çerkesleri sıkıntısız bir sekilde anavatana göndermesi konusunda ikna etmesini sağlamalıdırlar. 

Anavatandaki halkımız da kitlesel eylemler düzenleyerek, yöneticilerini harekete geçmeleri için baskı altına almalıdır. 

Bu süreçte Türkiye'deki Çerkes yapılanmaları da düzenleyecekleri etkinliklerle, Rusya'nın Suriyeli Çerkes kardeşlerimizin anavatanlarına transferi için harekete geçmesi yönünde baskı uygulamalı ve konuyu uluslararası platformlara taşımalıdırlar.

Eğer talep, bu sıkıntılı süreci zarar görmeden Suriye dışında geçirmekse, o zaman yapılması gereken bunun zeminini hazırlamaktır. Bu durumda yapılması gereken, konuyu Türkiye'nin gündemine getirerek, kamuya ait kampları Suriye'den gelecek Çerkes kardeşlerimizin kullanımına açmaktır. Bu süreçte Suriye yönetimiyle yapılması gerekebilecek görüşmeler -Türkiye Suriye ilişkilerinin gergin olması nedeniyle- devlet eliyle değil, Çerkes örgütlenmeleri ve farklı siyasi yapılar eliyle yürütülmelidir.

Yaşanan süreç somut olarak ortaya konmadan ve muallakta olan sorular cevaplanmadan atılacak her adım, yarar yerine zarar getirecektir.

***

Çerkes Hakları İnisiyatifi olarak biz de süreci dikkatle takip ediyoruz. Bilgi kirliliğini aşıp, güvenilir bir veri tabanı oluşturarak kendi pozisyonumuzda yapabileceklerimizi tespit etme gayretindeyiz. Yapılabilecekler somutlandığında tüm kurum ve kuruluşlarla bilgi paylaşımında bulunacak; her türlü işbirliğine gireceğiz.
       Allah tüm Suriye halklarının ve Çerkes Kardeşlerimizin yardımcısı olsun.