Doğrusunu isterseniz Zaza partisi diye bir partinin varlığından, 4 Eylül 2019 tarihinde “Gazete Duvar” haber portalının DEZA-PAR Genel Başkanı Dilaver Eren'le yaptığı söyleşiyi okuyana kadar benim de haberim yoktu.

Bu partiyi bir yazı konusu yapmamın nedenlerinden biri, ÇDP ile ilgili olarak "Etnik Parti olur mu?" türündeki itirazlara cevap olması anlamında bir aydınlanma ihtiyacıdır.

Türkiye'deki partilerin % 90'ı Türkçü ve İslamcı partilerdir. Bu anlamda Türk etnisitesinin partileridir. Yine Kürt partilerinin sayısı da bir hayli fazladır.

KSP (Kürdistan Sosyalist Partisi), KDP (Kürdistan Demokratlar Platformu), PAK (Partiya Anadiya Kürdistan- Kürdistan Özgürlük Partisi), T-KDP(Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi), Hüda-Par (Hür Dava Partisi), HDP (Halkların Demokratik Partisi) gibi partilerdir. Bu partilerin bazıları Kürtçe isimleri ile İçişleri Bakanlığına başvuru yapmışlar, isim değiştirme ile ilgili süreleri verilmiş, davaları devam etmektedir.

ÇDP'de kurucuları Çerkeslerden oluşan (bir Laz kurucu ile beraber), merkezine özgül ağırlık olarak Çerkes meselesini koyan, diğer Türkiye Halklarının haklarının teslim edildiği çoğulcu bir Türkiye iklimi ve demokrasisi yaratmak isteyen bir Çerkes Partisi’dir.

Zaza partisi olarak kurulan "Demokrasi Zamanı Partisi"nin geçirdiği süreçleri özetledikten sonra, parti Genel Başkanı Dilaver Eren'le yapılan söyleşiden bölümler aktarırken, ne kadar da aynı şeyleri söylediğimizi tespit edeceğiz.

"Zaza Halk Partisi" ismiyle 2017 yılında yapılan kuruluş başvurusuna Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca "Bölge ve ırk esasına göre parti kurulamaz" cevabu üzerine "Yenilikçi ve Değişim Partisi” adı alınmış. 1 Eylül'de Ankara'da yaptıkları Kongre'de "Yenilikçi ve Değişim partisinin ismini, "Demokrasi Zamanı Partisi- DEZA-PAR" olarak değiştirerek Genel Başkanlığına Dilaver Eren'i seçmişler. 

"Yalnızca Zazaların değil, Zazalar gibi yok sayılan halkların kültürlerini, dillerini ve tarihlerini Anayasal güvence altına almak, yeni bir vatandaşlık sözleşmesi ile barışık bir şekilde yaşamak istiyoruz. Türkiye'de doğrudan demokrasiye geçilebilmesi, bu kavramın içselleştirilmesi için bu sorunlarla yüzleşmesi ve toplumun birbiriyle helalleşmesi gerekiyor" diyor Başkan Dilaver Eren.

"DEZA'nın Zazaca "Kuzen" anlamına geldiğini, bunu da sübliminal bir mesaj olarak bilinçli tercih ettiklerini belirten, Dilaver Eren sözlerine şöyle devam etti:

"Ana aksı Zazalar olan bir siyasi partiyiz. Ama biz zalimine benzemek istemeyen bir siyasal partiyiz. Biliyorsunuz mazlum biraz hak elde edince zalimine benziyor ve diğerlerini yok sayıyor. Mesela Kürt hareketi böyle oldu. Biraz siyasal ve sosyal haklarına kavuşunca Zazaları yok saydı.

Geçmişte de T.C. Kürtleri dağlı Türkler olarak tanımlıyordu. Şimdi de Kürt arkadaşlar Zazacayı Kürtçenin bir lehçesi olarak görüyorlar. Zaza Halkının varlığını önemsemediler. Önemseseydiler böyle bir siyasi harekete de gerek kalmazdı." 

Partinin en kısa zamanda en az 41 ilde örgütlenip seçimlere katılacağını belirten Eren şöyle devam etti: Bu süreç, çok sıkı bir şekilde ilerliyor.

Ben bu partinin genel başkanı olmadan 45 günlük süre vardı. Bu sürede Zaza coğrafyasının tamamına yakınını dolaştım. Müthiş bir beklenti olduğunu gördüm. Verdiğimiz doğru mesajlarla bu siyasi parti 41 ilde çok rahat örgütlenir. Sadece Zaza coğrafyasında değil bu mücadeleye saygı duyan bütün haklar, Kürt, Türk halkları ve Anadolu’da yaşayan bütün halklarla bu siyasi hareketi yürütmek istiyoruz. Çerkezi, Rum Pontusu, Ermenisi, Süryanisi...

Bu topraklarda yaşayan bütün kültürlerin tamamıyla birlikteyiz. Çok sıkı bir çalışmayla, mazbatalarımızı alır almaz il, ilçe teşkilatlarımızı hemen harekete geçireceğiz.

DEZA-PAR Türkiye'ye ne vaat ediyor sorusunu ise şöyle yanıtladı Başkan:

"DEZA-PAR Türkiye'ye insanlık vaat ediyor. Demokrasi vaat ediyor. Şu anda kutuplaşmış politikalar nedeniyle linç kültürü var. Bir tarafta Siyasal İslamcı bir bakış, diğer tarafta aslen Kürt tabanına dayanan ama sonrasında demokratik cumhuriye evrilen HDP var. Bir de öte yanda ırkçı söylemleri olan siyasi partiler var. Bütün bunlarla gördük ki, bu toplumların bir arada yaşayabilmesi, bu kutuplaşmadan kurtulabilmesi için böyle bir demokratik yol gerekiyor.

İşte biz böyle bir demokratik yoluz. Bu toplumların yapıştırıcısıyız. Her şeye rağmen kimseyle hesaplaşma içerisinde olmadan "Gelin insanlaşalım, doğuştan gelen hakları savunalım diyoruz". 

"Adğeğer cifiğer eri- Çerkeslik insanlıktır" diyen Çerkes halkının çocukları, Türkiye'ye İnsanlık vadeden diğer halklarla buluşmalı ve güç birliği yapmalıdır.